Sağlık Bakanlığı, dünyada hızla yayılan maymun çiçeği virüsü ile ilgili rehber hazırlayarak kamuoyunun bilgisine sundu. Hazırlanan rehberde hastalığın mikrobiyolojisinden bulaşma yollarına, belirtilerinden tedavi yöntemlerine pek çok başlık detaylı olarak ele alındı.
Maymun çiçeği virüsü 13’ü Afrika olmak üzere şu ana kadar 16 ülkede görüldü. 13 Afrika ülkesinde vaka sayısı 17 bin 541 olurken, hastalığa bağlı 517 ölüm kaydedildi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hastalığın hızla yayıldığını ve yüksek ölüm oranına sahip olduğunu açıkladı. Türkiye’de ise Sağlık Bakanlığı maymun çiçeği virüsü ile ilgili rehber yayımladı.
Rehberde şu bilgiler yer aldı:
Semptomları genellikle 2-4 hafta süren ve kendi kendini sınırlayan maymun çiçeği ağır vakalara da yol açabiliyor. Orta Afrika’daki vakalarda yüzde 10 ile en yüksek ölüm oranı saptanırken, Batı Afrika’da bu oran yüzde 1. 2022 yılından sonra pandemik hale gelen formu ile bağışıklık sistemi normal kişilerde ölüm oranı binde 1’in altında.
VİRÜSÜN SEMPTOMLARI
İlk belirtiler arasında ateş, baş ağrısı, şişlikler, sırt ağrısı ve kas ağrıları yer alıyor. Ateş düştükten sonra, genellikle yüzde başlayıp vücudun diğer bölgelerine, en yaygın olarak da avuç içlerine ve ayak tabanlarına yayılan bir döküntü gelişebiliyor.
Aşırı kaşıntı yapan veya ağrılı olabilen döküntüler değişip farklı aşamalardan geçebiliyor ve sonunda kabuk oluşturup dökülüyor. Bazen döküntüler deride iz bırakabiliyor. Enfeksiyon genellikle kendiliğinden iyileşiyor ve yaklaşık 14-21 gün sürüyor. Ciddi vakalarda lezyonlar tüm vücuda, özellikle de ağız, göz ve cinsel organlara yayılabiliyor.
OLASI VAKADA YAPILMASI GEREKENLER NELER?
Rapora göre, olası vaka ile karşılaşılması durumunda, standart enfeksiyon kontrol önlemleri tam olarak uygulanması gerekiyor. El hijyenine maksimum özen gösterilerek ve sırasıyla şu önlemlerin alınması isteniyor:
- Hastaya cerrahi maske takılacak.
- Sağlık personeli N95 maske, gözlük veya siperlik, eldiven ve önlük gibi kişisel koruyucu ekipman kullanacak.
- Hastanın cilt lezyonlarından örnek alınacak.
- Kesin vaka ile karşılaşılması durumunda, standart enfeksiyon kontrol önlemleri tam olarak uygulanacak.
- El hijyenine maksimum özen gösterilecek ve vücut sıvıları ile temas ve yakın temas önlemleri de uygulanacak.
“ÇİÇEK AŞISI HASTALIĞA KARŞI YÜZDE 85 ETKİLİ”
Raporda, çiçek hastalığına karşı aşının rutin uygulandığı dönemde çiçek aşısıyla aşılananlarda, çiçek aşısının maymun çiçeğini önlemede yaklaşık yüzde 85 oranında etkili olduğu belirtildi. Bu nedenle daha önce çiçek aşısı olanların hastalığı daha hafif geçirebileceği ya da hastalıktan korunabileceği ifade edildi. Raporda “Çiçek hastalığına karşı önceden aşı yapıldığının göstergesi olarak ön kol üst kısmındaki aşı izi kabul edilebilir.” ifadelerine yer verildi.
